top of page
Writer's picturedea

travel to the end of time in arabia / chạm đáy thời gian ở ả rập

Updated: Dec 24, 2022

it was a sandstorm.


you wake up in your thobe and find yourself under the shade of the date palm trees and above heaps of old maps that some tourists left.


in an attempt to learn about your whereabouts, you stand up and dust yourself off.


it’s still too dark to see anything, let alone reading the maps. you can’t really tell if the night has just started its course or is about to end to give way to the sun. dawn is probably on her way, as you see the sky change her hues into brighter colors. she is probably tired of all the dark tints of intense contrast that baroque brings and is having a play with impressionism instead.


star trail (n.) a type of photograph that uses long exposure times to capture diurnal circles, the apparent motion of stars in the night sky due to Earth's rotation.

the sky is a majestic charcoal dome with white dots sprinkled here and there. you remember how you only saw the very faint shadow of lucifer back home in your city. you sit down in that infinite moment when your soul and spirit connect to the universe.


you look at the desert with affectionate eyes and smile. never have you felt more lost, yet free in your life like this moment. you think of how antoine saint-exupréy was here with his little prince, and they were finding some wells around here before the little prince went back to his planet. you keep telling yourself how the roses he saw must have been damascene roses since those french roses wouldn’t thrive too well in this hot and harsh climate.


as much as we love to tell ourselves that we are monumental, nature and the universe will try to remind us in gentle ways that we are not as big as we think. our existence doesn’t matter as much as we thought. but sometimes that’s good. to take a role, however mundane and miniscule, in this great play of life.


you think about the lives of people that crossed this desert. merchants, lovers, explorers, people that you never know of, and people that your existence is also wholly unknown and alien to them. people that lead a nomadic way of life. you wonder how it would feel like to be them. your parents have always brainwashed you with those conversations of settling down and stabilizing, dedicating your whole life to a job that pays the bills yet gives you no sensation, and getting married without love. us humans have this ability to yearn for freedom, and the opposite of the life they’ve been living. you think it’s true, because you want to live like a nomad, even just for once in your life.



the desert turns cold, but you don’t feel lonely. you remember how the egyptians built up pyramids on this barren land, how the nabataeans carved the treasury out of sandstone, the sacred zoroastrian temples in ancient persia, carthage port teeming with merchants in tunisia, or the babylonians of mesopotamia hectically working up gates and forts. you think of how civilizations and empires all went through that process of being lost and finding their place in this desert. and you strongly felt that you can, too.


*


on the horizons, the first few rays of light are emerging, and you can hear day coming at its doorsteps. suddenly, you feel tremendously jealous of those who get to use nature’s clocks instead of those electric ones that everyone back home had, including you.


when it was finally bright enough, you picked up one of the maps and read it. using geographical landmarks as a clue, you find yourself in a place called nador. you can’t wait to reach chauen to finally get lost in souks, bazaars, and the blue town of chefchaouen that’s the long-lost twin of greek’s santorini.


but before that, you have ten days of camel riding in front of your eyes. it’s nice to have this period of solitude, before you immerse yourself into the influx of people all around chauen



ten days briefly pass, and before you know it, the terracotta color of the desert faded, giving way to the azure tinge of chefchaouen. it was a dream of turquoise and lapis lazuli. you wander, only to be caught upon a stall filled with nazar, hamsa, and all kinds of crystals. so much beauty that you won’t get enough of. necklaces, carpets, perfumes that you can’t really afford.



you keep walking to your heart’s content and stop whenever you feel like. peeking through the windows of some houses, you saw convoluted cups that remind you of afghan herati glassblowers, the blacksmith’s eye ablaze with passion when he was casting molten iron, and the artisans’ hands slowly making way as he carves lines for lines on the rugged and restive wood. from the kitchen of a house nearby, the aroma of couscous in tagines enchant and call on your diverse taste palette.



however, nothing quite allures you as much as the arabic calligraphy workshop that you are about to enter. men and women that mounds themselves on a large thin sheet of paper, to fill them with cadmium green, gold glitters, obsidian black, and ivory white brushstrokes, colors that are considered sacred in islam. they were so focused; they didn’t see you enter. you pray, silently, to your heart, that you will meet those people again in jannah. you want to sit and observe as they paint for hours, in that therapeutic art of arabic calligraphy.



you get into a souk nearby to shop for some spice. on the way to check out, a girl asks if you wanted to walk with her to the mosque, and you gladly say yes. from late noon well into the evening, you walk with her under the date palm trees and the arabesque domes of the mosque, where light skip and romp from above. turns out that one can always show his love for math, physics, and art, through architecture. when you respect symmetry and harmony, the rest of beauty is yours.



you remember bowing, meditating, and praying to allah for a long time. but when you open your eyes to your prayers and the girl named fatima, you wake up to paulo coelho’s the alchemist gaping on your chest.


it wasn’t as vivid as a reality to believe in, but too picturesque of a dream to be forgotten. it was nothing, but a beautiful and perplexing paradox.


/


bão cát.


cậu thức dậy trong bộ áo choàng ả rập của mình dưới những tán cây chà là, thấy mình ngồi phịch trên mớ bản đồ mà vài gã du khách đã để lại.



để xác định phương hướng của mình, cậu đứng dậy và phủi bụi khỏi váy áo của bản thân.


trời vẫn còn quá tối để thấy được điều gì, chứ đừng nói là đọc bản đồ. cậu chẳng biết trời vừa mới sẩm tối, hay đang dần nhường chỗ cho mặt trời đây. có lẽ bình minh cũng gần tới rồi, vì nàng trời cũng đổi váy áo qua những gam màu nhạt hơn, vui tươi hơn. có lẽ nàng cũng quá mệt với những sắc màu tương phản của trường phái baroque, nên đang dần học cách reo vui và bồng bềnh cùng với trường phái hội họa ấn tượng rồi.


bầu trời là một mái vòm đen kịt như than với những đốm trắng gieo rắc đây đó. cậu nhớ lại cách mà cậu chỉ thấy những nét rất dịu của ngôi sao hôm trên bầu trời thành phố. dừng lại một giây, cậu ngồi xuống và nuốt chửng cái cảm giác vô tận đang dần bao lấy cậu, khi thâm tâm cậu, đại ngã của cậu kết nối với vũ trụ.


cậu nhìn sa mạc trìu mến rồi mỉm cười. chưa bao giờ, chưa bao giờ cậu lại cảm thấy vừa lạc lõng, lại vừa tự do trong đời như lúc này. cậu nghĩ về antoine saint-exupéry đồng hành cùng hoàng tử bé khi hai người đi tìm những cái giếng giữa lòng sa mạc trước khi cậu hoàng con quay về hành tinh của mình. cậu tự nhắc bản thân mình là có lẽ những đóa hồng hoàng tử bé thấy trong vườn kính chính là hoa hồng damascene, hay hoa hồng ả rập, vì hoa hồng pháp sẽ chẳng chịu nắng gió giỏi lắm đâu, trong cái khí hậu khắc nghiệt này.


dù chúng ta luôn tự nói với bản thân mình rằng chúng ta to lớn và vĩ mô, thiên nhiên và vũ trụ sẽ luôn dịu dàng nhắc ta rằng ta không to lớn như ta nghĩ. sự hiện diện của ta trên trái đất này không có ảnh hưởng lớn lao như ta hằng tin tưởng. có lẽ như thế cũng tốt. ta làm một phần, dẫu nhỏ nhặt và thế tục đến bao nhiêu, trong bản hòa ca của cuộc đời.


cậu nghĩ về cuộc đời của bao người đã từng vượt sa mạc. nhà buôn, tình nhân, nhà thám hiểm, những người mà cậu chưa từng biết, và những người mà sự hiện diện của cậu cũng là vô định và hoàn toàn xa lạ. những người du mục. sẽ như thế nào nếu cậu được sống như họ nhỉ? cha mẹ cậu vẫn luôn tẩy não cậu bằng những mong ước về một cuộc sống ổn định và an toàn, dành trọn cuộc đời mình với thứ nghề nghiệp chỉ để chi trả hóa đơn, chứ chẳng khuấy lên trong lòng mình chút hứng thú hay đam mê nào sất, và cưới cái người mà với mình chẳng có mấy thương yêu. con người thật lạ, lạ hơn những loài khác, có lẽ vì con người yêu tự do, và luôn mong cầu cái trái ngược với cuộc đời mà họ đang sống. có lẽ điều ấy đúng, vì con chim bị cầm tù là cậu trong suốt bấy lâu nay, cũng muốn được phiêu bạt, nay đây mai đó như một kẻ du mục, dù chỉ một lần trong đời.


sa mạc trở lạnh, nhưng trong lòng cậu không cảm thấy cô đơn. cậu nhớ đến những người ai cập xây dựng lên kim tự tháp trên mảnh đất khô cằn này, hay những người nabataea khắc lên những đền đài từ sa thạch, những ngôi đền hỏa giáo ở ba tư cổ đại, cảng carthage ngập tràn những con buôn, hay người babylon của xứ lưỡng hà đang làm việc cực nhọc và hăng say để tạo nên những cánh cổng và thành lũy. cậu nghĩ đến bao nền văn minh và đế chế đã đều đi qua giai đoạn của việc lạc lõng, và tìm ra chỗ đứng của họ giữa sa mạc này. và cậu cảm thấy chính cậu cũng có thể làm được việc đó.


*


ở phía chân trời, những tia nắng đầu tiên đang thành hình, và cậu có thể nghe thấy một ngày mới đang reo vui trước ngưỡng cửa. thoạt nhiên, cậu cảm thấy ghen tị vô cùng với những người được dùng đồng hồ của tự nhiên, thay vì những cái đồng hồ chạy bằng pin, bằng điện mà ai cũng có trong thành phố của câu, tất nhiên, là bao gồm cả cậu.


có lẽ helios cũng lại đánh cỗ xe ngựa của mình rồi chăng?

khi trời đã đủ sáng, cậu nhặt một tấm bản đồ và đọc nó. sử dụng những địa danh làm hoa tiêu, cậu nhận ra mình đang ở một chỗ tên là nador. cậu không thể chờ được để đến chauen và hòa vào dòng người trong những souk, những chợ trời, và thị trấn chefchaouen xanh biếc, vốn là người anh em sinh đôi thất lạc lâu năm của santorini ở hy lạp.


nhưng trước đó, cậu còn có mười ngày cưỡi lạc đà ngao du trước mắt cậu. cậu tự nhủ là, có một quãng thời gian cô độc như thế cũng tốt, trước khi cậu thả mình vào dòng người của phố huyện chauen.


mười ngày lặng lẽ trôi qua, và trước khi cậu biết được điều gì, màu nâu đất của sa mạc dần mờ nhạt đi, mở đường cho sắc xanh của chefchaouen. nếu cậu đang mơ, thì đây cũng là một giấc mơ chứa đầy màu xanh của ngọc thạch và xanh của đá lưu ly. cậu đi lang thang, chỉ để thấy mình đắm chìm trong một sạp hàng bày bán đủ thứ mắt ma nazar, bàn tay hamsa, và những loại đá khác nữa. cậu muốn ôm trọn vẻ đẹp này. những chuỗi hạt, thảm ngồi, và nước hoa mà cậu không thể kể xiết được.


cậu cứ đi như trái tim mình muốn và dừng khi nào cậu thích. nhìn qua cái lối nhỏ hoang vắng của cửa sổ vài nhà, cậu thấy những chiếc cốc tinh xảo, vốn nhắc cậu về thủy tinh herati của người afghanistan, hay đôi mắt của thợ rèn rực lửa khi anh đúc sắt đang nóng chảy, và đôi bàn tay khéo léo của người nghệ nhân khi đang điêu khắc từng nhát trên thớ gỗ sần sùi và khó bảo. từ gian bếp của một ngôi nhà gần đó, mùi hương của couscous bài biện trong những chén tách kiểu tagine mời mọc các búp vị giác của cậu.


dù sao, có lẽ không có gì có thể quyến rũ một kẻ nghiện chữ như cậu như là tiệm thư pháp ả rập mà cậu sắp đi vào. nơi mà đàn ông và phụ nữ gò mình trên những tấm giấy to được cán mỏng với những nét bút đầy màu xanh lá đậm, màu vàng nhũ, đen của đá vỏ chai, và trắng ngà như keo sữa, những màu sắc linh thiêng của tôn giáo họ - hồi giáo. họ tập trung quá, họ chẳng thấy cậu vào cơ. cậu cầu nguyện trong thầm lặng với trái tim mình rằng, cậu thực sự mong có thể gặp lại những người ấy ở jannah. cậu muốn ngồi và quan sát họ vẽ hàng giờ, trong thứ nghệ thuật đậm chất chữa lành của thư pháp ả rập.



cậu ghé vào một souk để mua gia vị. trên đường đi ra, một cô gái hỏi cậu nếu cậu có nhã ý đi đến một nhà thờ hồi giáo gần đó với cô ấy không. cậu vui vẻ nhận lời. từ giữa trưa đến xế chiều, cậu đi với cô dưới những tán cây chà là và mái vòm tinh xảo của nhà thờ nữa. cậu mặc sức ngắm nhìn nắng nhảy chân sáo trên mái trần xa kia. thì ra là, người ta đâu cần những cuốn sách và những công thức rắc rối, để có thể thể hiện tình yêu của mình cho toán học, vật lý, và cả nghệ thuật nữa, qua kiến trúc đâu. khi anh biết tôn trọng tính cân xứng và hài hòa, phần còn lại của cái đẹp tự khắc thuộc về anh thôi.


cậu nhớ lại lúc mình đang quỳ lạy, thiền tập, và cậu nguyện với allah trong rất lâu. dẫu sao, khi mở mắt giữa những lời nguyện cầu, mong bắt gặp được mình trong ánh mắt của fatima, cậu lại thấy trên ngực mình cuốn nhà giả kim của paulo coelho đang đọc dở.



không thể nói những điều cậu vừa trải qua chỉ đơn thuần là một giấc mộng được. tuy nó không phải là một thực tế để người ta tin vào, nó lại quá mỹ lệ để có thể là một giấc mơ đáng quên lãng. nó không là gì cả, chỉ là một nghịch lý đẹp, tuy có làm cậu bối rối đôi chút mà thôi.

8 views0 comments

Recent Posts

See All

Comments


bottom of page